5 vragen over uitgaansdiscriminatie

Geweigerd worden in een café of discotheek vanwege je huidskleur of geslacht. Of ‘omdat het vol zit’, terwijl je ziet dat anderen daarna wel naar binnen mogen. Uitgaansdiscriminatie gebeurt vaak heel subtiel. Nurcan Günes, onderzoeker bij Den Haag Meldt, beantwoordt 5 vragen over dit thema.

1. Wat is uitgaansdiscriminatie?

“Wanneer mensen op oneigenlijke gronden niet naar binnen mogen in een horecagelegenheid, dan spreken we van uitgaansdiscriminatie. Uitgaansdiscriminatie komt meestal voor bij cafés, discotheken en bars. In bioscopen en theaters komt het minder vaak voor. Mensen worden voornamelijk geweigerd op grond van ras. Zo was er een voorval van jongeren met een zwarte huidskleur die niet naar binnen mochten, omdat de portier ‘ze niet kende’. Maar uit de huisregels kon niet worden afgeleid dat onbekendheid een reden was om de toegang te weigeren.

Er wordt ook veel gediscrimineerd op grond van geslacht. Vaak gaat het dan om mannengroepen die geweigerd worden. Als er ook vrouwen bij zijn, dan mag de groep wel naar binnen.

Ook komt weigering voor bij gehandicapten of bij LHBTQI+ mensen. We hebben laatst een melding gehad van een transseksueel die niet welkom was op een evenement voor vrouwen, omdat zij door de organisator nog steeds als man werd gezien. Een ander voorbeeld is een man die diabetes type 1 heeft en niet naar binnen mocht omdat hij een blikje cola bij zich had. Hij werd geweigerd op grond de huisregel ‘Geen eigen consumpties’. De vraag is of dit terecht is, of toch onder discriminatie valt.”

2. Hoe groot is het probleem in Den Haag?

“Net als bij de andere vormen van discriminatie is het lastig om hier zicht op te krijgen, omdat veel mensen het niet melden als ze discriminatie hebben ervaren. In 2022 hebben we hierover bij Den Haag Meldt maar 11 meldingen binnengekregen.

De meldingen die wij krijgen over uitgaansdiscriminatie zijn meestal anoniem. Men wil het vaak wél melden zodat het probleem zichtbaar wordt, maar er niet actief iets mee doen. Uiteraard registreren wij alle meldingen.

Als we in gesprek gaan met horeca-eigenaren, zeggen ze vaak: ‘Wij discrimineren niet, maar het gaat om bepaald gedrag dat wij niet tolereren. Groepen die problemen veroorzaken komen niet binnen.’ Maar de mensen die bij ons een melding indienen, vinden het wel discriminatie.

De gemeente Den Haag heeft in 2016 een mystery guests-onderzoek gedaan om te onderzoeken of en in welke mate sprake is van discriminatie in de Haagse horeca. Voor dit onderzoek zijn in de periode november-december 2016 bij 17 uitgaansgelegenheden in Den Haag bezoeken afgelegd door mystery guests. Daaruit bleek dat er wel degelijk sprake was van discriminatie in het uitgaansleven, al kon het niet vastgesteld worden dat het ging om structurele discriminatie. Ook werd aangekaart dat de communicatie over weigeringen, deurbeleid en huisregels bij een aantal horecazaken echt verbeterd moest worden. Dit onderzoek zou eigenlijk herhaald moeten worden om te peilen hoe de situatie nu is.”

3. Hoe herken je uitgaansdiscriminatie?

“Het duidelijkste voorbeeld is wanneer je ziet dat er een groep jongens of meiden met een Nederlandse achtergrond wel binnen wordt gelaten en een groep met een migratie-achtergrond niet. Toch komt dit meestal niet op deze manier voor. Geen portier die zegt: ik wil geen groep Polen in de zaak. Het gebeurt vaak veel subtieler. Ze zeggen eerder: jullie hebben gympen aan en dat mag niet, terwijl dat niet de eigenlijke reden van weigering is.

Wij zijn in gesprek met Koninklijke Horeca Nederland om het steeds onder de aandacht te brengen. Verder raden we horecaondernemers aan om hun deurbeleid en huisregels op te hangen, zodat het voor iedereen te zien is. Dat helpt de portiers ook om objectief te werken.”

4. Hoe kan het dat uitgaansdiscriminatie nog steeds voorkomt?

“Het enige dat ik kan zeggen is: het gebeurt. Ik hoop dat iedereen zich er op een gegeven moment van bewust wordt dat dit soort dingen echt niet kunnen.”

5. Wat kun je ertegen doen?

“Je kunt er zelf wat van zeggen, ook als omstander. Zo gaf gravin Eloise van Oranje laatst een goed voorbeeld toen ze op een vol terras iemand confronteerde met zijn discriminerende gedrag. Als we ons allemaal uitspreken tegen discriminatie, dan wordt de ander zich sneller bewust. Soms denk je van jezelf dat je neutraal bent, maar ziet ervaart de ander het toch als discriminatie. Ga het gesprek aan.

Meld het altijd ook bij Den Haag Meldt als je discriminatie meemaakt in Den Haag. Dan maak je het probleem zichtbaar. Wij helpen je verder. Ook als je twijfelt of het daadwerkelijk discriminatie is wat jij hebt meegemaakt, kun je bij ons terecht. We bieden altijd een luisterend oor.

Wat er met je melding gebeurt, kan verschillen. Soms is dat alleen registeren, soms organiseren we een bemiddelend gesprek. We kunnen je klacht ook voorleggen aan het College voor de Rechten van de Mens. We doen nooit iets wat jij niet wilt. Alleen al door een melding te doen, draag je bij aan een inclusiever Haags uitgaansleven.”

Heb jij te maken gehad met uitgaansdiscriminatie of kom je het tegen in de stad? Meld discriminatie online, kom naar ons spreekuur of neem contact op.